Misterium „Lublin. Fuga śmierci”
W niedzielę, 3 listopada, u podnóża lubelskiego Zamku odbyło się Misterium „Lublin. Fuga śmierci”, które upamiętniło tragiczne wydarzenia z 1943 roku. W wyniku akcji „Erntefest” („Dożynki”) zginęło ponad 40 000 Żydów.
Dzisiejszy przemarsz przez historyczne miejsca Lublina zakończyła wyjątkowa instalacja z tekstem „Fugi śmierci” Paula Celana, której wykonanie w postaci melorecytacji stało się głównym punktem obchodów.
Uczestnicy misterium zgromadzili się na Placu Zamkowym, aby upamiętnić masowe egzekucje, jakie miały miejsce podczas „Erntefest” 3 i 4 listopada 1943 roku, kiedy w Majdanku, Trawnikach i Poniatowej zamordowano 42 tysiące Żydów. Symboliczną wymowę wydarzenia podkreślono wierszem Jakuba Glatsztejna „Umarli nie chwalą Boga” oraz przemarszem szlakiem dawnych miejsc żydowskich w Lublinie, aż do miejsca, gdzie kiedyś znajdowała się Wielka Synagoga.
Główna część uroczystości odbyła się na placu Zamkowym, gdzie stanęła wyjątkowa konstrukcja – instalacja o wymiarach 10 metrów wysokości i 40 metrów szerokości, na której umieszczono litery składające się na polski tekst „Fugi śmierci” Paula Celana. Instalacja nawiązuje do frazy Celana o „grobach w przestworzach”, a pojedyncze czarne litery wiersza unoszące się w powietrzu tworzyły tło dla kolejnych elementów misterium.
Wiersz Celana został wykonany w formie melorecytacji przez chór. Sekcja rytmiczna wybijała rytm kawałkami drewna, co nawiązywało do dźwięku więźniarskich drewniaków. Przejmujący rytm podkreślał emocjonalną wymowę utworu, przypominając o tragedii, która na zawsze naznaczyła to miejsce.
Misterium „Lublin. Fuga śmierci” oddało hołd ofiarom akcji „Reinhardt” i przypomniało o cierpieniu tysięcy ludzi.
